ZNAJDŹ ARTYKUŁ

Nagroda Nobla z chemii za 2004 rok – Docenienie kontrolowanej, zależnej od ubikwityny, proteolitycznej degradacji białek

W opracowaniu tym przedstawiono sylwetki i osiągnięcia laureatów nagrody Nobla w dziedzinie chemii w 2004 roku. Przypomniano pierwszą opisaną funkcję ubikwityny, czyli jej udział w kontrolowanej, zachodzącej przy udziale proteasomu 26S, proteolizie białek. Zasygnalizowano też rolę tego wszechobecnego białka w regulacji innych procesów komórkowych.

Oligo- i monomeryczne ligazy ubikwitynowe E3 z domeną RING finger – budowa i działanie

W artykule podano podstawowe informacje na temat proteolizy zachodzącej z udziałem układu ubikwityna/proteasom 26S, ściśle regulowanego procesu niezbędnego dla prawidłowego funkcjonowania komórek. Skoncentrowano się na omówieniu białek zawierających domenę RING finger i funkcjonujących jako ligazy ubikwitynowe E3, dołączające ubikwitynę do białek przeznaczonych do degradacji w proteasomie. Podkreślono niezbędność domeny RING finger w działaniu oligo- (SCF, Parkina, VCB, APC/C) i monomerycznych (c-Cbl, MDM2, BRCA1, CHFR, IAP) ligaz ubikwitynowych.

Proteoliza regulatorów cyklu komórkowego

W odpowiedzi na różne zewnętrzne i wewnętrzne bodźce stabilność, a zatem ilość, licznych białek regulatorowych podlega w komórkach eukariotycznych "dynamicznej" kontroli, w wyniku precyzyjnej proteolizy. Na ogół białka mające ulec degradacji są w specyficzny sposób wyznakowywane przez skompleksowanie z ubikwityną, małym (76 AA) powszechnie występującym białkiem globularnym.

Punkty kontrolne cyklu komórkowego: czy znamy ich molekularne podłoże

Przedstawiono sylwetki naukowe nagrodzonych w 2001 roku nagroda Nobla z dziedziny fizjologii i medycyny – Lelanda Hartwella, Paula Nurse'a i Timothy Hunta, pionierów badań molekularnych mechanizmów regulujących przebieg cyklu komórkowego. Ich badaniom zawdzięcza się wykrycie białkowych kinaz serynowo-treoninowych, nazywanych kinazami cyklinozależnymi, ze względu na regulację ich aktywności przez specyficzne białka – cykliny. Kinazy te okazały się następnie być niezbędne dla prawidłowego przebiegu cyklu komórkowego.

Redakcja
Andrzej ŁUKASZYK – przewodniczący, Szczepan BILIŃSKI,
Mieczysław CHORĄŻY, Włodzimierz KOROHODA,
Leszek KUŹNICKI, Lech WOJTCZAK

Adres redakcji:
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, tel. +48 61 8546453, fax. +48 61 8546440, email: mnowicki@ump.edu.pl

PBK Postępby biologi komórki