Hipokretyny (oreksyny) to zidentyfikowane w 1998 r. peptydy produkowane w neuronach podwzgórza. Uczestniczą one w regulacji różnorodnych zachowań, m.in. poszukiwania i przyjmowania pokarmu, czuwania i snu, reakcji na stres. Zaburzenia w ośrodkowej transmisji hipokretynowej leżą u podłoża narkolepsji. Postuluje się istotną rolę hipokretyn w regulacji bilansu energetycznego organizmu, osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, procesach uczenia się i zapamiętywania bodców wpływających na układ nagrody. Hipokretyny wywierają różnorodne działania biologiczne przez pobudzenie specyficznych receptorów błonowych: Hcrtr-1 i Hcrtr-2 (OX i OX ), które należą do rodziny receptorów sprzężonych z białkami G. Artykuł omawia budowę oraz występowanie hipokretyn i receptorów hipokretynowych, szlaki transdukcji sygnału, które są uruchamiane w wyniku ich pobudzenia, proapoptotyczne działanie peptydów w komórkach nowotworowych i nowo odkryty mechanizm leżący u jego podłoża.