<p>Hipoksja, czyli niedotlenienie, towarzyszy rozwojowi wielu chorób nowotworowych. Dotychczasowe doniesienia sugerowały, iż niskie ciśnienie parcjalne tlenu jest cechą głównie nowotworów litych, jednakże udowodniono, iż szpik kostny także stanowi środowisko hipoksyjne. Występowanie niedotlenienia w mikrośrodowisku nowotworowym jest negatywnym czynnikiem prognostycznym i wiąże się z opornością na standardowo wykorzystywaną chemio- i radioterapię. Dlatego też hipoksja może być potencjalnym celem w przypadku poszukiwania nowych, ukierunkowanych strategii terapeutycznych w onkologii. Aktualnie w fazie badań przedklinicznych jak i klinicznych znajduje się szeroka gama proleków, do których zalicza się związki nitrowe, chinony czy metale grup przejściowych. Stanowią one potencjalne leki przeciwnowotworowe wrażliwe na zmieniające się stężenie tlenu w środowisku, które ulegają bioredukcji w warunkach niedotlenienia nabywając tym samym właściwości cytotoksycznych i interkalując z DNA komórek nowotworowych. Do najefektywniej działających związków wrażliwych na poziom tlenu w otoczeniu należą PR-104, AQ4N, TH-302 oraz wyizolowany z bakterii, Rakicidin A. W poniższym artykule zostaną omówione mechanizmy aktywacji proleków, schemat ich działania, a także aktualny stan wiedzy i przegląd najnowszych badań klinicznych, w których zostały wykorzystane wspomniane związki.</p>