Odłączanie od guza pierwotnego i migracja krążących komórek nowotworowych jest główną przyczyną tworzenia przerzutów i śmierci. Identyfikacja i monitorowanie liczby tych komórek we krwi obwodowej i/lub szpiku kostnym ma potencjał prognostyczny w raku piersi, jelita grubego, prostaty, dróg moczowych oraz żołądka. Detekcja CTC we krwi obwodowej może być przeprowadzana technikami opartymi na ich właściwościach biologicznych, cechach fizycznych oraz charakterystyce molekularnej. Stosując różne techniki wzbogacania i detekcji CTC wykrywane są ich różne subpopulacje, potwierdzając tym samym heterogenny charakter tych komórek. Uwzględniając proces transformacji mezenchymalno-nabłonkowej, techniki wykrywania krążących komórek nowotworowych powinny być zdolne do rozpoznawania zarówno komórek EpCAM+, jak i EpCAM-, co stwarza potrzebę znalezienia nowych markerów, których ekspresja nie ulega obniżeniu podczas tego procesu. Stosowanie kombinacji markerów nabłonkowych i mezenchymalnych w celu eliminacji tego problemu, stwarza możliwość lepszej charakterystyki zdolności przeżycia, migracji i osiedlania CTC w odległych narządach. Niemniej, rozróżnienie żywych CTC od martwych jest dla diagnozy i rozwoju terapii spersonalizowanej kluczową kwestią, jako że wyłącznie żywe komórki są w stanie utworzyć przerzut. Metoda EPISPOT umożliwia takie zróżnicowanie. Opiera się ona na detekcji nie tyle komórek, co ich produktów, zgodnie z założeniem, że zdolność komórki do produkcji, sekrecji i aktywnego wydzielania białek jest dowodem jej żywotności. Technika EPISPOT została z powodzeniem wdrożona u pacjentów z rakiem piersi, stercza oraz jelita grubego. Optymalne wydaje się połączenie metody EPISPOT wskazującej unikalny “odcisk palca” pojedynczej, żywej komórki nowotworowej z następującą analizą molekularną tych komórek.