Wprowadzenie: Korzystny wynik odległy operacji pomostowania aortalno-wieńcowego ogranicza nasilenie miażdżycy w tętnicach wieńcowych, jak również zmiany degeneracyjne wszczepionych pomostów. W procesy degeneracyjne zaangażowane są liczne mechanizmy z udziałem wielu biologicznie czynnych cząsteczek. Jedną z nich jest interleukina-8 (IL-8), której ekspresja w ścianach naczyń może wpływać na późne wyniki pooperacyjne. Nasze doświadczenie: Badaniem objęto 128 kolejnych chorych w średnim wieku 64,9±9,7 lat, których poddano planowym operacjom pomostowania aortalno-wieńcowego w jednym ośrodku kardiochirurgicznym. Najbardziej obwodowe segmenty żyły odpiszczelowej oraz tętnicy piersiowej wewnętrznej były pobierane do badań. Nasilenie cytoplazmatycznej ekspresji IL-8 na przekrojach poprzecznych naczyń szacowano na podstawie oceny reakcji immunohistochemicznej z użyciem skali immunoreaktywności. Za złożony kliniczny punkt końcowy badania przyjęto zgon z przyczyn sercowych, ostry zespół wieńcowy i/lub konieczność wykonania kontrolnej koronarografii z uwagi na kliniczne nasilenie objawów dławicowych. Wszyscy chorzy, którzy osiągnęli punkt końcowy byli poddani koronarografii. Na wszystkich przekrojach poprzecznych naczyń żylnych i jedynie około 60% tętniczych obserwowano ekspresję IL-8. W okresie obserwacji poszpitalnej 23 chorych osiągnęło punkt końcowy badania a 22 z nich miało wykonaną koronarografię. Zmiany zamykające pomosty żylne były odpowiedzialne za pogorszenie stanu klinicznego w 18 przypadkach. W ścianie tych pomostów żylnych obserwowano silniejszą ekspresję IL-8 niż w segmentach pobranych od osób bez objawów nasilenia choroby niedokrwiennej serca (p=0,042). Wniosek: Zróżnicowana ekspresja interleukiny-8, jednego z markerów stanu zapalnego, w ścianie naczyń żylnych i tętniczych stosowanych powszechnie jako pomosty aortalno-wieńcowe może mieć wpływ na późne wyniki pooperacyjne. Silniejsza ekspresja prozapalnych cytokin może być niekorzystnym czynnikiem prognostycznym u chorych poddanych operacjom pomostowania aortalno-wieńcowego.