ZNAJDŹ ARTYKUŁ

Volume: 
Issue: 
1
Date of issue: 
Wapń jest wszechobecnym, kluczowym przekaźnikiem, odgrywającym istotną i uniwersalną rolę w sygnalizacji komórkowej. Wykazano, że kation ten działa, jako wewnątrzkomórkowy regulator w wielu aspektach wzrostu i rozwoju roślin, a także odpowiedzi na stres. Pod wpływem bodźców generowane są czaso-przestrzenne fale wapniowe o charakterystycznej częstotliwości i amplitudzie drgań dla działającego bodźca. Takie specyficzne wzrosty stężenia jonów Ca2+ w cytozolu zwane sygnaturą Ca2+ są odbierane, interpretowane i przenoszone na elementy efektorowe przez specjalne rodzaje białek sensorowych, takich jak: kalmodulina (CaM), białka podobne do kalcyneuryny B (CBL) czy kinazy zależne od wapnia (CDPK) zawierające strukturalne motywy wiążące jony Ca2+ zwane motywami dłoni EF. Kalmodulina należy do głównej rodziny wapniowych białek sensorowych, które odgrywają kluczową rolę w komórkowej kaskadzie sygnałowej. Nie ma ona aktywności katalitycznej, ale wiążąc Ca2+ ulega konformacyjnym zmianom, przez co jest w stanie aktywować lub modulować wiele białek efektorowych. CaM jest białkiem występującym u wszystkich eukariontów, a sygnalizację z udziałem Ca2+/CaM cechuje pewne podobieństwo. Jednakże, pod kilkoma względami zarówno kalmodulina, jak i jej białka efektorowe wykazują cechy charakterystyczne wyłącznie dla rolin. Podczas gdy drożdże mają tylko pojedynczy gen CaM, za typowe genomy zwierzęce zawierają kilka genów kalmodulinowych, to roślinne genomy charakteryzują się obecnością rodziny genów CaM kodujących identyczne białka kalmoduliny lub izoformy o wysokim stopniu podobieństwa. Dodatkowo, rośliny dysponują szczególnym zestawem licznych białek podobnych do kalmoduliny (CML). Pomimo że białka CML wykazują znaczne różnice strukturalne w stosunku do typowej CaM, mają jednak analogiczne domeny EF i co najmniej 15-procentowe podobieństwo. Zarówno kalmodulina, jak i białka CML oddziałują z białkami zawierającymi domeny wiążące CaM. Dotychczas zostało poznanych ponad 80 takich białek. Określono ich funkcje fizjologiczne, a także uczestnictwo w różnorodnych aspektach życia komórki. Przedstawiony artykuł podsumowuje aktualny stan wiedzy dotyczącej udziału białek CaM i CML w procesach rozwojowych i adaptacji roślin do warunków środowiska.
Download the article: 

Redakcja
Andrzej ŁUKASZYK – przewodniczący, Szczepan BILIŃSKI,
Mieczysław CHORĄŻY, Włodzimierz KOROHODA,
Leszek KUŹNICKI, Lech WOJTCZAK

Adres redakcji:
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, tel. +48 61 8546453, fax. +48 61 8546440, email: mnowicki@ump.edu.pl

PBK Postępby biologi komórki