Mechanizmy wrodzonej odpowiedzi odpornościowej uruchamiane są w wyniku rozpoznania elementów budulcowych mikroorganizmów o strukturze zachowanej w toku ewolucji, nazywanych wzorcami molekularnymi. W ich wiązaniu uczestniczą wyspecjalizowane receptory inicjujące kaskady sygnałów, które prowadzą do produkcji białek o charakterze prozapalnym oraz do aktywacji i regulacji mechanizmów nabytej odpowiedzi odpornościowej. Do receptorów tego typu należą receptory Toll-podobne (TLR), rozpoznające elementy ścian komórkowych, aparatu ruchu, jedno- i dwuniciowe RNA oraz motywy DNA typowe dla mikroorganizmów. Wszystkie receptory TLR zbudowane są z domeny wiążącej ligandy, która zawiera liczne motywy bogate w leucynę, pojedynczej domeny transbłonowej oraz domeny sygnałowej TIR. Pomimo znacznego strukturalnego zróżnicowania ligandów ich związanie prowadzi do dimeryzacji receptorów TLR, co z kolei umożliwia interakcję domeny TIR z białkami adaptorowymi i zapoczątkowuje kaskady sygnałowe. Receptory TLR angażują cztery wspólne białka adaptorowe, około dziesięciu kinaz o charakterze sygnałowym oraz aktywują docelowo kilka czynników transkrypcyjnych, w tym NFκB, IRF i AP-1. Szczególną uwagę poświęca się receptorowi TLR4 aktywowanemu przez lipopolisacharyd (LPS), budulec błony zewnętrznej bakterii Gram-ujemnych, gdyż uruchomiona przez LPS reakcja zapalna może prowadzić do potencjalnie śmiertelnego w skutkach szoku septycznego. Badania ostatnich lat znacznie rozszerzyły naszą wiedzę na temat współdziałania szeregu białek, w tym CD14, kompleksu TLR4/MD-2 oraz receptorów zmiataczy w modulacji odpowiedzi komórek na LPS. Ugruntowały też przekonanie o dychotomii ścieżek sygnałowych receptora TLR4, które zależą od udziału białek adaptorowych MyD88 i TRIF, oraz prowadzą do ekspresji genów kodujących cytokiny prozapalne i interferony typu I. Kluczowym wydarzeniem regulującym generację sygnału na ścieżce zależnej od TRIF jest internalizacja receptora TLR4.
All rights reserved. It is prohibited to copy part or whole without prior written permission