ZNAJDŹ ARTYKUŁ

Volume: 
Issue: 
1
Date of issue: 
Schorzenia układu sercowo-naczyniowego przebiegające ze zwężeniem zastawki aortalnej i/lub miażdżycą tętnic są jedną z głównych przyczyn śmiertelności w krajach rozwiniętych. Badania dowodzą, że w ich rozwój zaangażowane są aktywne procesy związane z funkcjami regulacyjnymi i metabolicznymi komórki. Patogenezę zwężenia zastawki aortalnej i miażdżycy charakteryzuje wiele podobieństw, w tym uszkodzenie śródbłonka, proces zapalny, akumulacja zmodyfikowanych lipoprotein oraz przebudowa macierzy pozakomórkowej. Ze względu na różnice w budowie ściany naczynia oraz zastawki, istnieją także znaczące rozbieżności w patogenezie tych chorób. W miażdżycy, kluczową rolę odgrywają akumulujące się w ścianie naczynia lipidy oraz proliferujące komórki mięśniówki gładkiej przyczyniające się do rozkładu elementów macierzy zewnątrzkomórkowej. Rozwój stenozy aortalnej uzależniony jest natomiast od różnicowania komórek zastawki w komórki miofibroblasto- i osteoblastopodobne. Te ostatnie odgrywają bezpośrednią rolę w kalcyfikacji. Podejście chirurgiczne jest obecnie jedyną efektywną metodą leczenia stenozy aortalnej i zaawansowanej miażdżycy. W przypadkach wczesnych zmian miażdżycowych z sukcesem wykorzystywana jest profilaktyka i farmakoterapia, które niestety nie znajdują zastosowania w leczeniu stenozy aortalnej. Podkreśla to konieczność poszukiwania innych możliwości terapeutycznych, przede wszystkim w zakresie działania na śródbłonek, regulacji stanu zapalnego oraz różnicowania i proliferacji specyficznych podtypów komórek. Jednym z mechanizmów odpowiedzialnych za utrzymywanie homeostazy w układzie sercowo-naczyniowym, o znaczącym potencjale terapeutycznym, jest sygnalizacja purynergiczna. Uwalniane z komórek nukleotydy i powstające na drodze zewnątrzkomórkowej hydrolizy, katabolity nukleotydów pełnią funkcje cząstek sygnałowych regulujących proces zapalny, agregację płytek, skurcz naczyń, proliferację komórek i przebudowę kości. Efekty działania tych substancji wywierane są poprzez aktywację receptorów purynergicznych, występujących w praktycznie każdym typie komórek, w tym w znaczących ilościach na komórkach naczyń, zastawek i krwi obwodowej. Celem niniejszego opracowania było omówienie komórkowych i molekularnych aspektów patofizjologii stenozy aortalnej i miażdżycy, a w szczególności roli sygnalizacji purynergicznej oraz enzymów zaangażowanych w regulację zewnątrzkomórkowych stężeń nukleotydów i ich katabolitów. Ponadto, w pracy przedstawiono możliwości farmakologicznej modyfikacji sygnalizacji purynergicznej przez wpływ na aktywności zewnątrzkomórkowych enzymów metabolizmu nukleotydów/ adenozyny.

Redakcja
Andrzej ŁUKASZYK – przewodniczący, Szczepan BILIŃSKI,
Mieczysław CHORĄŻY, Włodzimierz KOROHODA,
Leszek KUŹNICKI, Lech WOJTCZAK

Adres redakcji:
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, tel. +48 61 8546453, fax. +48 61 8546440, email: mnowicki@ump.edu.pl

PBK Postępby biologi komórki