ZNAJDŹ ARTYKUŁ

Volume: 
Issue: 
2
Date of issue: 
Retroelementy stanowią znaczącą frakcję powtarzalnych sekwencji genomów Eukaryota. Grupę tę tworzą retroelementy LTR-owe i pozbawione długich terminalnych powtórzeń (non-LTR). Do tej drugiej należą sekwencje LINE (długie rozproszone elementy jądrowe) i SINE (krótkie rozproszone elementy jądrowe), stanowiące obfity komponent jądrowych genomów licznych gatunków. Elementy LINE mają zdolność autonomicznej transpozycji, podczas gdy nieautonomiczne SINE wykorzystują do tego celu enzymy kodowane przez inne retroelementy. Retrotranspozony pozbawione LTRów po raz pierwszy odkryto w genomie ssaków, a później także wśród grzybów, roślin i bezkręgowców. SINE należą do klasy umiarkowanie i wysoce powtarzalnych sekwencji, a najintensywniej badanym ich przykładem jest rodzina Alu u naczelnych. Elementy SINE osiągają długość 80–500 pz i wyróżniają się złożoną budową. W większości przypadków ich region 5' wykazuje podobieństwo wobec genów tRNA, nieliczne rodziny wywodzą się z genów 5S rRNA i 7SL RNA. Region 3' licznych SINE wykazuje podobieństwo wobec końców 3' niektórych LINE. Zakończenie elementów stanowią tzw. ogony polyA lub sekwencje bogate w A/T. W części tRNA-pokrewnej zlokalizowane są wysoce konserwatywne sekwencje (boxA i boxB) stanowiące wewnętrzny promotor polimerazy RNA III. SINE nie mają własnych genów odwrotnej transkryptazy, nie są zatem zdolne do samodzielnej transpozycji. Podobnie jak LINE, SINE przemieszczają się w genomie w wyniku retrotranspozycji tworząc w miejscu integracji krótkie powtórzenia. Informacje o możliwych funkcjach SINE są nadal niekompletne i podlegają ciągłej reinterpretacji, znaczny wpływ SINE na genomy wydaje się być jednak bezsprzeczny. Mają wpływ na ewolucję, budowę i funkcjonowanie genomów/genów, także na poziomie transkrypcyjnym. Obecność niektórych elementów SINE została powiązana z chorobami genetycznymi i nowotworowymi. Ze względu na międzygatunkowe różnice w lokalizacji SINE w genomach, zostały one wykorzystane jako markery w analizach filogenetycznych.
Author of the article: 
Download the article: 

Redakcja
Andrzej ŁUKASZYK – przewodniczący, Szczepan BILIŃSKI,
Mieczysław CHORĄŻY, Włodzimierz KOROHODA,
Leszek KUŹNICKI, Lech WOJTCZAK

Adres redakcji:
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, tel. +48 61 8546453, fax. +48 61 8546440, email: mnowicki@ump.edu.pl

PBK Postępby biologi komórki