ZNAJDŹ ARTYKUŁ

Volume: 
Issue: 
4
Date of issue: 
Wiadomo, że stresy wynikające z niekorzystnych warunków środowiskowych mogą mieć niszczący wpływ na rośliny, rzutując tym samym na plonowanie. Oprócz stresu biotycznego wywołanego przykładowo atakiem patogena, istnieje cała gama abiotycznych czynników stresowych, takich jak: ekstremalne temperatury, susza, zasolenie, metale ciężkie, promieniowanie i uszkodzenia mechaniczne, które wywierają szkodliwy wpływ na wzrost i rozwój roślin. Niektóre gatunki wytworzyły szereg mechanizmów obronnych i adaptacyjnych do takich warunków. Transdukcja sygnałów i późniejsze odpowiedzi są procesami złożonymi, na które składa się wiele następujących po sobie reakcji. Od kilku lat te kaskady sygnalizacyjne i pojawiające się zmiany metaboliczne są w centrum uwagi biologów. Zrozumienie podstaw procesów prowadzących do tolerancji wpłynie na strategię uprawy, co będzie zapewniało lepszy wzrost i zwiększenie plonowania w niekorzystnych warunkach. Jednakże im więcej uzyskujemy informacji dotyczących transdukcji sygnałów w odpowiedzi na zmiany w środowisku, tym bardziej oczywiste jest, że mamy do czynienia z siecią zależności, które podlegają wielopoziomowej regulacji. Wrażliwość roślin na zmiany zachodzące w środowisku wymaga istnienia receptorów, które poprzez aktywację kolejnych elementów prowadzą do reorganizacji cytoszkieletu, transportu przez błony czy aktywacji genów w odpowiedzi na stres. Prowadzone od lat badania wykazały, że wtórne przekaźniki, takie jak: jony wapnia, cykliczne nukleotydy, polifosfoinozytole, są zaangażowane w generowanie odpowiedzi na czynniki abiotyczne. W następstwie pojawienia się stresora dochodzi do gwałtownych, krótko- lub długotrwałych zmian ich stężenia. Pojawiają się prace wskazujące, że także białka efektorowe, takie jak: kinazy zależne od wapnia, kalmodulina, białka kalmodulinopodobne, białka SOS, kanały kationowe bramkowane cyklicznymi nukleotydami oraz kanały wapniowe, których aktywacja jest zależna od zmian stężenia fosfoinozytoli, są zaangażowane w procesy adaptacji roślin do warunków środowiska. Badania z zastosowaniem specyficznych mutantów, wprowadzenie transgenów odwracających efekt usunięcia genu, blokowanie genów antysensownym mRNA lub mutacje punktowe dostarczyły cennych wyników pozwalających na głębsze poznanie mechanizmu odpowiedzi roślin na stres. Niniejsza praca jest przeglądem najważniejszych danych eksperymentalnych wskazujących na udział wtórnych przekaźników oraz ich efektorów w procesach nabywania przez rośliny tolerancji na abiotyczne czynniki stresowe.
Download the article: 

Redakcja
Andrzej ŁUKASZYK – przewodniczący, Szczepan BILIŃSKI,
Mieczysław CHORĄŻY, Włodzimierz KOROHODA,
Leszek KUŹNICKI, Lech WOJTCZAK

Adres redakcji:
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, tel. +48 61 8546453, fax. +48 61 8546440, email: mnowicki@ump.edu.pl

PBK Postępby biologi komórki