W tej części pracy przedstawiamy zasady leczenia nowotworów poprzez usprawnienie własnej odpowiedzi przeciwnowotworowej. Guz jest rozpatrywany jako złożona tkanka, w której komórki nowotworowe bezpośrednio lub pośrednio komunikują się z komórkami odpornościowymi otoczenia i blokują ich aktywność, by znaleźć sposób na własne przeżycie. Wynik oceny pozwala na racjonalne, zindywidualizowane dalsze postępowanie z chorym ukierunkowane na odblokowanie układu immunologicznego. Można to osiągnąć dostępnymi komercyjnie przeciwciałami skierowanymi przeciw powierzchniowym inhibitorowym receptorom limfocytów T (CTLA-4 i PD-1). Ten etap przebiega powoli i zwykle skutkuje wybiórczo. U części chorych obserwuje się długotrwałą poprawę i obecnie poszukiwane są biomarkery o znaczeniu predykcyjnym. Przyjmuje się, że przyszłość terapii antynowotworowej będzie oparta na indywidualizowanej ocenie i wspomaganiu układu immunologicznego chorego na nowotwór.