ZNAJDŹ ARTYKUŁ

Volume: 
Issue: 
1
Date of issue: 
W trakcie oogenezy lub wczesnej embriogenezy tworzy się przestrzenny plan organizacji zarodka. W pewnych typach jaj specyficzne czynniki (determinanty) są asymetrycznie rozmieszczane, co następnie powoduje występowanie mitoz różnicujących podczas rozwoju zarodka. Przestrzenny plan budowy zarodka powstaje w wyniku hierarchicznych i wzajemnie ograniczających się przestrzennie aktywacji zasadniczo uniwersalnych genów programu kodujących czynniki transkrypcyjne kontrolujące przebieg tworzenia mapy zarodka oraz aktywacji genów regulujących geometrię przebiegu procesów bruzdkowania. Pojawianie się planu budowy przestrzennej zarodka rozpoczyna się od wyznaczenia osi przednio-tylnej i grzbietowo-brzusznej i ustalenia proporcjonalnej pierwotnej regionalizacji jego części ciała. Dwa typy mechanizmów tworzących informację pozycyjną komórek zarodka to: 1) ścieżki przekaźnictwa pomiędzy poszczególnymi komórkami zarodka oraz wymiana sygnałów pomiędzy zarodkiem i przyległymi komórkami jajnika oraz 2) mechanizmy kontrolujące orientację przestrzenną mitoz w zarodku. Pojawianie się informacji pozycyjnej w zarodku obejmuje procesy tworzenia gradientów morfogenów, pierwotnej indukcji embrionalnej, inhibicji bocznej i mechanizmów segmentacji. Omówiony jest także współczesny pogląd na ewolucję genów homeotycznych w drodze ich duplikacji i różnicowania, co prowadziło do powstawania wzajemnych zależności między czynnikami transkrypcyjnymi kodowanymi prez te geny.
Author of the article: 

Redakcja
Andrzej ŁUKASZYK – przewodniczący, Szczepan BILIŃSKI,
Mieczysław CHORĄŻY, Włodzimierz KOROHODA,
Leszek KUŹNICKI, Lech WOJTCZAK

Adres redakcji:
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, tel. +48 61 8546453, fax. +48 61 8546440, email: mnowicki@ump.edu.pl

PBK Postępby biologi komórki