Mięśniowe komórki satelitarne (mSC) to heterogenna populacja progenitorowych i macierzystych komórek mięśni szkieletowych, które są odpowiedzialne za regenerację tej tkanki. Obecne są na obrzeżach dojrzałych włókien mięśniowych i pozostają w stanie wyciszonym, ulegając aktywacji po urazie i przekształcając się w aktywnie proliferujące mioblasty. Część z nich w procesie samoodnowy powraca do stanu wyciszenia, odbudowując populację nieaktywnych mSC, a część w procesie różnicowania przekształca się w dojrzałe komórki tkanki mięśniowej.

Płuco jest narządem w znacznym stopniu narażonym na uszkodzenia przez toksyczne, fizyczne i biologiczne czynniki zewnętrzne. Utrzymanie integralności tkanek płuc jest wielkim wyzwaniem dla organizmu ludzkiego. W odnowie populacji komórkowej biorą udział komórki niżej

Komórki pluripotencjalne – ES i iPS, zdolne są do różnicowania w różne rodzaje komórek. In vivo biorą one udział w tworzeniu wszystkich tkanek i narządów budujących organizm ssaka. Stosując odpowiednie metody hodowli in vitro uzyskano z nich wiele rodzajów komórek, np. neurony czy kardiomiocyty. Jednak mimo intensywnych badań uzyskanie takich komórek jak mioblasty mięśni szkieletowych ciągle sprawia trudności.

Całkowita regeneracja biologiczna i funkcjonalna tkanek przyzębia nie jest dzisiaj w pełni osiągalna, dlatego w centrum uwagi znajduje się potencjalne użycie w tym celu komórek macierzystych. Komórki macierzyste więzadła ozębnowego (hPDLSC) mają cechy takie jak samoodnawianie, zdolność do nieograniczonej ilości podziałów i do różnicowania oraz charakter immunomodulacyjny. Cechy te są podobne (lub nawet większe) do właściwości mezenchymatycznych komórek macierzystych szpiku kostnego, jednak sposób ich izolacji jest mniej obciążający dla pacjenta.

Badania nad medycznym zastosowaniem mezenchymalnych komórek macierzystych z tkanki tłuszczowej są obecnie bardzo intensywne. Wiele nadziei wiąże się z regeneracyjnymi i immunomodulacyjnymi możliwościami tych komórek. Niniejszy artykuł stanowi przegląd literatury na temat komórek mezenchymalnych z tkanki tłuszczowej, ich potencjału do odtwarzania wielu rodzajów tkanek oraz modulowania odpowiedzi odpornościowej organizmu. Krótko opisano również fenotyp, występowanie i warunki izolacji, jednakże główny nacisk położony został na możliwości klinicznego zastosowania tych komórek.

Gruczoł sutkowy jest narządem zbudowanym z sieci przewodów i kanalików mlekonośnych zakończonych pęcherzykami wydzielniczymi, które otacza zrąb tkanki mezenchymalnej. Pęcherzyki wydzielnicze składają się z komórek mioepitelialnych oraz komórek nabłonka gruczołu sutkowego wykazujących polaryzację szczytowo-podstawną i osiągających pełne, funkcjonalne zróżnicowanie dopiero w okresie laktogenezy. Dlatego też gruczoł sutkowy stanowi dobry model do badań nad procesami różnicowania komórek nabłonkowych.

Komórki macierzyste to komórki mające możliwość samoodnowy i różnicowania we wszystkie typy komórek budujących w pełni funkcjonalny narząd. Prawidłowe funkcjonowanie komórek macierzystych i progenitorowych jest podstawą wzrostu, różnicowania i regeneracji nabłonka wydzielniczego podczas powtarzających się cykli ciąży, laktacji i inwolucji. Izolacja i charakterystyka komórek macierzystych gruczołu sutkowego jest kluczowym elementem zrozumienia procesów rozwoju, prawidłowe-

W 2006 roku opublikowano wyniki doświadczeń, w których po raz pierwszy przekształcono komórkę somatyczną fibroblast w komórkę pluripotentną, czyli taką, z której mogą powstać

Kinaza płytek przylegania – FAK (focal adhesion kinase) należy do grupy niereceptorowych białkowych kinaz tyrozynowych. Występuje w cytoplazmie większości komórek, w tym osteoblastów. W momencie jej aktywacji, związanej z oddziaływaniem integryn z białkami macierzy zew-nątrzkomórkowej, inkorporowana jest do płytek przylegania. Obecność kinazy FAK w tychże strukturach jest ściśle związana z funkcją, jaką odgrywa ona w procesach komórkowych, takich jak: adhezja, migracja czy proliferacja. Komórki z niedoborem FAK wykazują znacznie wolniejszy wzrost oraz zmniejszoną ruchliwość.

W 2007 roku Nagroda Nobla w dziedzinie Fizjologii i Medycyny przyznana została Martinowi Evansowi, Mario Cappecchiemu oraz Olivierowi Smithiesowi. Martin Evans został uhonorowany za izolowanie pluripotentnych mysich zarodkowych komórek macierzystych (komórek ES), dwaj pozostali badacze za opracowanie metod genetycznej modyfikacji tych komórek.Tutaj przedstawiono historię uzyskania zarodkowych komórek macierzystych, metody wywoływania ich ukierunkowanego różnicowania in vivo oraz in vitro, a także wybrane problemy związane z potencjalnym zastosowaniem tych komórek w terapii.