Reaktywne formy azotu (RNS) w tym tlenek azotu (NO) i nadtlenoazotyn (ONOO-) odpowiadają za powstawanie potranslacyjnych modyfikacji białek (nitracji i S-nitrozylacji) oraz modyfikacji lipidów (nitracji nienasyconych kwasów tłuszczowych). Nitracja białek prowadząca do
tworzenia 3-nitrotyrozyny wywołuje najczęściej nieodwracalne zmiany struktury i funkcji polipeptydów. Rozwój metod badań proteomu w ostatnich 15 latach przyczynił się do skorelowania zmian zawartości nitrowanych białek w organizmach zwierzęcych z wieloma stanami patologicznymi lub chorobowymi. W komórkach roślinnych zawartość nitrowanych białek zmienia się w zależności od stanu fizjologicznego i etapu rozwoju ontogenetycznego. Specyficzne zmiany nitroproteomu roślinnego są charakterystyczne również dla różnych stresów biotycznych i abiotycznych. Analiza modyfikacji nitrolipidomu nie była jak dotąd przedmiotem badań prowadzonych na komórkach roślinnych, chociaż obecność nitrowanych kwasów tłuszczowych, wykazano w owocach oliwek i oliwie z oliwek. W komórkach zwierzęcych nitrowane kwasy tłuszczowe, w odróżnieniu od utlenionych lipidów inicjujących reakcje zapalne, odgrywają rolę czynników przeciwzapalnych i cechują się właściwościami cytoprotekcyjnymi. Wydaje się, że zarówno w komórkach zwierzęcych jak i roślinnych nitrowane kwasy tłuszczowe mogłyby odgrywać funkcję endogennego źródła NO.Niniejsza praca przedstawia przegląd doniesień z ostatnich lat, których przedmiotem było badanie mechanizmu powstawania nitrowanych białek i kwasów tłuszczowych oraz określenie zmian jakościowych i ilościowych nitroproteomu w komórkach zwierząt i roślin oraz modyfikacji nitrolipidomu w organizmach zwierzęcych.