Podwójne pęknięcia DNA (ang. Double Strand Break, DSB) stanowią niebezpieczną grupę uszkodzeń zagrażających integralności genomu, nienaprawione mogą prowadzić do aberracji chromosomowych lub śmierci komórki. Jednym z pierwszych sygnałów powstania DSB w komórce jest fosforylacja histonu H2A.X w pozycji seryny 139. Fosforylacja H2A.X kontrolowana jest przez szereg enzymów będących kinazami białkowymi, takich jak kinaza ATM (Ataxia Telangiectasia Mutated) i ATM-Rad3-zależna (ATR). Proces fosforylacji H2A.X jest pierwszym krokiem do rekrutacji i nagromadzenia białek naprawczych w miejscu powstania uszkodzenia DNA. Nowoufosforylowane białko określane jest jako γ-H2A.X. Forma ta uznawana jest za najczulszy marker wykrywania uszkodzeń DNA związanych z promieniowaniem UV, promieniowaniem jonizującym IR, stresem oksydacyjnym i genotoksycznym. Metody immunofluorescencje z wykorzystaniem przeciwciał skierowanych przeciwko ufosforylowanej formie histonu H2A.X pozwalają na wykrycie nawet pojedynczych pęknięć w podwójnej helisie DNA. Obecnie próbuje się konstruować testy pozwalające na określenie stopnia toksyczności substancji, efektywność leczenia nowotworów, czy stanów patologicznych związanych z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu komórki w oparciu o ilość, natężenie oraz wzór ułożenia tzw. ognisk (ang. „foci”) γ-H2A.X we wnętrzu jądra komórkowego komórek narażonych na stres genotoksyczny. Coraz większą uwagę zwraca się jednak na możliwości funkcjonowania γ-H2A.X również w komórkach zdrowych, jako elementu kluczowego dla samych podziałów komórkowych oraz mechanizmów związanych z procesami utrzymania potencjału rozwojowego, starzenia i różnicowania się komórek. Niniejszy artykuł prezentuje dotychczasowe osiągnięcia w wyjaśnieniu funkcji γ-H2A.X w komórkach rozrodczych i wskazuje na jego prawdopodobną rolę w podziałach mejotycznych oraz utrzymaniu płodności.