ZNAJDŹ ARTYKUŁ

ZNACZENIE AUTOFAGII I TELOMERAZY W TERAPII NOWOTWORÓW NA PRZYKŁADZIE RAKA PIERSI

Pomimo rozwoju medycyny nowotwory nadal stanowią poważny problem epidemiologiczny na świecie. Obecnie dużą nadzieję w kontekście leczenia przeciwnowotworowego pokłada się w badania mających na celu stworzenie terapii skojarzonej łączącej preparaty o różnym celu molekularnym, czego przykład może stanowić próba np. połączenia klasycznych chemioterapeutyków oraz modulatorów procesu autofagii. Autofagia jest II typem programowanej śmierci komórki i odgrywa ważną rolę w utrzymaniu wewnątrzkomórkowej homeostazy.

AUTOFAGIA U ROŚLIN W WARUNKACH STRESU

Autofagia jest procesem powszechnie występującym u roślin jako reakcja na sygnały wewnątrz- i zewnątrzkomórkowe, odgrywającym także kluczową rolę w różnych biologicznych procesach, takich jak rozwój i odpowiedź roślin na abiotyczne i biotyczne czynniki stresowe. Proces autofagii spełnia przynajmniej dwie funkcje: a) chroni komórkę przed śmiercią spowodowaną brakiem składników pokarmowych oraz b) stanowi mechanizm, dzięki któremu zachodzi degradacja lub mobilizacja składników komórki zanim nastąpi jej śmierć.

DOKSORUBICYNA – NOWE OBLICZE STAREGO LEKU

Doksorubicyna jest lekiem powszechnie stosowanym w onkologii. Jej ograniczona skuteczność warunkowana jest limitem dawek wynikającym z możliwych efektów ubocznych oraz z interakcji z innymi lekami. Za główne mechanizmy działania doksorubicyny uważa się hamowanie topoizomeraz, interkalację w DNA i generowanie wolnych rodników. Najnowsze badania wskazują jednak, że doksorubicyna może wywoływać w komórkach inne niż znane do tej pory zmiany. Indukcja autofagii przez doksorubicynę odpowiada zarówno za współtworzenie efektu cytotoksycznego, ale także za jej działanie kardiotoksyczne.

APOPTOZA I AUTOFAGIA - MECHANIZMY I METODY DETEKCJI

Apoptoza, przez dekady uważana za jedyny rodzaj programowanej śmierci komórki, pełni kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu. Wyniki badań, prowadzonych w ostatnich latach, dowodzą, że w zależności od typu komórki, rodzaju czynnika szkodliwego i jego intensywności komórka może być kierowana na drogę apoptozy lub ulegać innym, stosunkowo niedawno poznanym typom programowanej śmierci.

Autofagia – ważne zjawisko odpornościowe

Praca dotyczy ważnego procesu biologicznego, jakim jest autofagia – filogenetycznie stary i konserwatywny mechanizm, którego rola łączy się m.in. z eliminowaniem uszkodzonych i (lub) zużytych części komórki w celu zapobiegania jej całkowitej degradacji. Proces autofagii, będąc jednym z czterech podstawowych mechanizmów śmierci komórki, wymaga działania szeregu genów i czynników wspomagających. W obrębie autofagii wyróżnia się makroautofagię, mikroautofagię, autofagię specyficzną i autofagię zależną od chaperonów.

Autofagia w zakażeniach wirusowych i bakteryjnych: molekularna ruletka

Uruchomienie wrodzonych, antygenowo-nieswoistych efektorowych mechanizmów odpornościowych u ssaków przebiega na różnych poziomach zjawisk molekularnych w zakażonej komórce. Jednym z takich ważnych, choć tylko częściowo poznanych procesów biorących udział w zwalczaniu zakażeń wywoływanych przez wirusy i wewnątrzkomórkowe bakterie, jest autofagia aktywowana przez wymienione czynniki zakaźne – wakuole autofagiczne zamykają w sobie wirusy i bakterie dostarczając je do lizosomów w celu degradacji.

Autofagia – narzędzie przeżycia czy śmierci komórki nowotworowej?

Ostatnia dekada przyniosła znaczący postęp w poznaniu mechanizmów kontrolujących śmierć komórki. Zgromadzone wyniki sugerują, że apoptoza nie jest jedynym typem programowanej śmierci komórki (PCD). Komórki mogą ulegać procesowi autodestrukcji w różny sposób. Obecnie wyróżnia się trzy typy PCD: typ I lub apoptoza, który zależny jest od aktywacji kaspaz, typ II, czyli autofagia oraz typ III, który polega na rozpadzie komórki i jest niezależny od procesu kondensacji chromatyny oraz aktywacji lizosomów.

Redakcja
Andrzej ŁUKASZYK – przewodniczący, Szczepan BILIŃSKI,
Mieczysław CHORĄŻY, Włodzimierz KOROHODA,
Leszek KUŹNICKI, Lech WOJTCZAK

Adres redakcji:
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, tel. +48 61 8546453, fax. +48 61 8546440, email: mnowicki@ump.edu.pl

PBK Postępby biologi komórki